Αβασγοί

Ένας από τους αρχαιότερους λαούς της καυκασιανής φυλής. Κατοικούν κατά μήκος της ανατολικής παραλίας του Εύξεινου Πόντου, στις δυτικές υπώρειες του Καυκάσου. Η γλώσσα τους είναι το πιο δύσκολο καυκασιανό ιδίωμα. ΟιΑ. ήλθαν πολύ νωρίς σε επικοινωνία με τους Έλληνες, οιοποίοι είχαν ιδρύσει –για το εμπόριό τους με την Άνω Ασία και Ινδία– αποικίες στην περιοχή αυτή του Εύξεινου Πόντου. Ιδιαίτερα οι Μιλήσιοι, με τη Διοσκουριάδα και την Πιτυούντα (κέντρα με μεγάλη εμπορική και πολιτιστική ακτινοβολία) συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός μεικτού, πρωτότυπου πολιτισμού, που αποκαλύφθηκε με αρχαιολογικές ανασκαφές. Τον 1o αι. π.Χ. οι βασιλείς του Πόντου υπέταξαν τους Α. Μετά τη συντριβή των Μιθριδατών από τους Ρωμαίους, οι Α. έγιναν υπήκοοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, αλλά τους παραχωρήθηκαν προνόμια και σχετική αυτονομία. Το Βυζάντιο επιδίωξε τη φιλία των Α., όπως και των άλλων φυλών του Καυκάσου, για λόγους αμυντικούς. Οι Α. κατείχαν μια περιοχή ζωτικής σημασίας για την άμυνα των ανατολικών συνόρων της αυτοκρατορίας. Η αντιμετώπιση των ασιατικών λαών και των Περσών ήταν το κύριο μέλημα των Βυζαντινών αυτοκρατόρων στους πρώτους αιώνες της αυτοκρατορίας. Στο διάστημα των Περσικών πολέμων ο Ιουστινιανός προσπάθησε με κάθε τρόπο να προσεταιριστεί τους Α., χωρίς όμως να πετύχει απόλυτα τον σκοπό του. Οι Α., στη διάρκεια της βασιλείας του, ασπάστηκαν τον χριστιανισμό. Κατά τους επόμενους αιώνες, κατόρθωσαν με τη βοήθεια των Βυζαντινών να διατηρήσουν την αυτονομία τους και ο βασιλιάς τους είχε τον βυζαντινό τίτλο του εξουσιαστή. Το 986 οι Α. κατακτήθηκαν από τον βασιλιά της Γεωργίας Δαβίδ, ο οποίος διαμοίρασε τη χώρα τους σε Γεωργιανούς αριστοκράτες. Η γεωργιανή κατοχή κράτησε έως την εποχή των Τζένγκις Χαν και Ταμερλάνου, οι οποίοι εισέβαλαν στη Γεωργία και έδωσαν την ευκαιρία στους Α. να ανακτήσουν την ελευθερία τους. Αυτή όμως δεν διατηρήθηκε για πολύ, γιατί οι Τούρκοι κατέλαβαν την Αβασγία και εξισλάμισαν τον πληθυσμό. Οι Α. κατοικούν στη σημερινή αυτόνομη γεωργιανή περιοχή της Αμπχαζίας.